Ekshumacje w Puźnikach: Polsko-ukraińska współpraca dla ofiar z 1945 r.

Prace ekshumacyjne w miejscowości Puźniki na Ukrainie, w której zginęli polscy obywatele w lutym 1945 roku, rozpoczną się 24 kwietnia. Ich celem jest ustalenie tożsamości polskich ofiar zamordowanych przez sotnię UPA i zapewnienie im godnego pochówku. Prace prowadzone będą przez Fundację Wolność i Demokracja przy wsparciu naukowców z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego oraz przedstawicieli IPN. Równocześnie w projekcie uczestniczyć będzie ukraińska fundacja Wołyńskie Starożytności. Wsparcie projektowi zapewniają także rodziny ofiar, które współpracują z naukowcami, dostarczając materiał genetyczny niezbędny do identyfikacji. Obszar Puźnik to teren objęty wojną, a proces ekshumacji jest narażony na dezinformację, co wymaga szczególnej ostrożności i współpracy międzynarodowej. Po zakończeniu badań genetycznych, szczątki ofiar spoczną w jednoosobowych mogiłach, co ma się odbyć w ciągu kilku miesięcy.

Przeprowadzenie ekshumacji w Puźnikach stanowi część szerszej współpracy polsko-ukraińskiej w zakresie poszukiwania i ekshumacji ofiar konfliktów historycznych. Dialog między krajami trwa od wielu lat, jednak dopiero niedawne decyzje przyczyniły się do umożliwienia rozpoczęcia prac. Polska i Ukraina wymieniły się listami lokalizacji do poszukiwań i w wyniku współpracy udało się uzyskać zgodę na przeprowadzenie prac w konkretnych miejscach. Do ekshumacji w Puźnikach zaangażowano około 20 specjalistów, którzy przy użyciu specjalistycznego sprzętu planują prace na kilka tygodni, z nadzieją na pomyślną identyfikację i godny pochówek ofiar. Cały proces, łącznie z badań genetycznych, potrwa kilka miesięcy, a sukces może wpłynąć na przyspieszenie uzyskiwania kolejnych zgód na ekshumacje. Efekty współpracy pokazują, że mimo trudnej historii, wspólne działania mogą przyczynić się do upamiętnienia ofiar.