Kleszcze: Ważne dla ekosystemu, groźne dla zdrowia ludzi

Kleszcze, pomimo swojej złej sławy, pełnią istotną rolę w ekosystemie, ograniczając populacje gryzoni oraz stanowiąc pożywienie dla niektórych ptaków. W Polsce występuje około 20 gatunków kleszczy, z których najbardziej znane to kleszcz pospolity i kleszcz łąkowy. Kleszcze dzielą się na twarde i miękkie, gdzie te pierwsze, z tarczką na grzbiecie, są bardziej powszechne. Coraz częściej pojawiają się egzotyczne gatunki, jak kleszcz wędrowny, przywieziony przez migrujące ptaki. Łagodniejsze zimy i zmiany w krajobrazie sprzyjają przetrwaniu kleszczy, co prowadzi do wzrostu ich liczebności.

Kleszcze są znane jako nosiciele wielu chorób, z boreliozą i odkleszczowym zapaleniem mózgu na czele. Nowe gatunki mogą przenosić groźniejsze patogeny, np. wirusy wywołujące gorączkę krwotoczną. Kleszcze posiadając różnorodnych żywicieli, gromadzą patogeny, które są niebezpieczne dla ludzi. Starsze nimfy, zmieniając żywicieli, zwiększają ryzyko zakażeń dla człowieka. Ich zdolność wspinania się na rośliny sprawia, że łatwo mogą się przemieszczać, co zwiększa możliwość ich ataków na ludzi i zwierzęta.

Zapobieganie ukąszeniom kleszczy jest trudne, ale nie niemożliwe. Komercyjne repelenty, takie jak DEET, oferują ochronę przez zakrycie zapachu ciała, który przyciąga kleszcze. Ich skuteczność zależy od prawidłowego użycia, a naturalne olejki, choć popularne, działają krótkotrwale. Kleszcze rozmnażają się na ciele żywiciela; samica potrafi złożyć tysiące jaj, które później wykluwają się i kontynuują cykl życia. Mimo swojego nieprzyjemnego wizerunku, kleszcze wzbogacają różnorodność biologiczną i są ważnym elementem środowiska, w którym żyją.