
Litwa, Łotwa i Estonia: pełna suwerenność energetyczna z Europą
Czy kraje bałtyckie dokonują epokowego zwrotu ku energetycznej suwerenności? Synchronizacja systemów elektroenergetycznych Litwy, Łotwy i Estonii z kontynentalną Europą niesie głębokie zmiany dla regionu, obiecując wzmocnienie bezpieczeństwa, strategiczne partnerstwa oraz otwierając drzwi do nowych wyzwań i współpracy zarówno w Unii Europejskiej, jak i NATO.
Litwa, Łotwa i Estonia dokonały w niedzielę synchronizacji swoich elektroenergetycznych systemów z kontynentalną strefą synchroniczną Europy, co oznacza pełną niezależność energetyczną tych krajów. Prezydent Litwy, Gitanas Nauseda, podkreślił znaczenie tego kroku jako końca długiego procesu osiągania suwerenności energetycznej. Synchronizacja ta wzmacnia również bezpieczeństwo Polski, jak zaznaczył prezydent Andrzej Duda podczas ceremonii w Wilnie. W wydarzeniu uczestniczyli także przedstawiciele Unii Europejskiej, w tym przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, która zwróciła uwagę na konieczność silniejszej ochrony infrastruktury krytycznej w regionie.
Synchronizacja ma na celu nie tylko wzmocnienie lokalnych systemów energetycznych, ale także zapewnienie konkurencyjnych cen energii poprzez budowę kluczowych połączeń, takich jak Harmony Link pomiędzy Polską a Litwą. Duda podkreślił wagę współpracy w ramach Trójmorza oraz rozwijanie strategicznych relacji z USA i poparcie dla Ukrainy. Ochrona infrastruktury energetycznej i przeciwdziałanie zagrożeniom były istotnymi punktami rozmów liderów państw. Również von der Leyen podkreśliła potrzebę koordynacji działań między Europą a NATO w kontekście ochrony ważnych instalacji oraz wzmocnienia obrony przez wszystkie kraje Unii Europejskiej.
Prezydent Estonii, Alar Karis, zaapelował o zupełne odcięcie handlu z Rosją, wskazując na konieczność ograniczenia importu rosyjskiej energii. W podobnym tonie wypowiedział się prezydent Łotwy, Edgars Rinkeviczs, który zaznaczył znaczenie zwiększania wydatków na obronność i współpracy w Europie. Kraje te, wraz z Polską, dążą do bycia liderami w tych kwestiach, licząc na współpracę z innymi członkami UE i NATO. Współpraca ta ma obejmować także przyjęcie Ukrainy do europejskiej wspólnoty. Proces synchronizacji z europejskim systemem to krok w stronę większej autonomii energetycznej od byłego poradzieckiego systemu.