Odkrycie archiwów Mazowieckiego: Klucz do historii Polski i świata

W Archiwum Akt Nowych znalazły się osobiste dokumenty Tadeusza Mazowieckiego, przekazane przez jego syna Wojciecha. Stanowią one ważne źródło wiedzy o historii Polski, obejmujące około 20 tysięcy jednostek datowanych od lat 30. do końca lat 90. Materiały te są kluczowe dla zrozumienia działalności politycznej i społecznej Mazowieckiego, który był zaangażowany w Stowarzyszenie PAX, Klub Inteligencji Katolickiej oraz jako członek opozycji demokratycznej i działacz polityczny od 1989 do 2013 roku. Wśród dokumentów znajduje się m.in. pełnomocnictwo od Lecha Wałęsy z 1989 roku umożliwiające powrót Mazowieckiego do pracy w „Tygodniku Solidarność” oraz materiały z okresu internowania podczas stanu wojennego.

Przekazane dokumenty zawierają także pamiątki związane z jego misją jako specjalnego wysłannika ONZ w Bośni i Hercegowinie w latach 90., która dostarczyła świadectw dotyczących łamania praw człowieka w czasie konfliktu bałkańskiego. Archiwum podkreśla również międzynarodowe uznanie dla Mazowieckiego, który za swoje zasługi został odznaczony belgijskim Orderem Leopolda II. Uroczystość przekazania archiwum odbyła się w Sejmie, a towarzyszyła jej wystawa dokumentująca życie i działalność Mazowieckiego jako pierwszego niekomunistycznego premiera Polski po 1945 roku. Pracownicy Archiwum Akt Nowych przygotowali ekspozycję, która prezentuje zdjęcia i dokumenty, oraz oferują oprowadzanie dla zwiedzających.

Tadeusz Mazowiecki, urodzony w 1927 roku w Płocku, odegrał kluczową rolę w historii Polski jako prawnik, dziennikarz, działacz opozycji oraz pierwszy premier wyłoniony po upadku komunizmu. Był zaangażowany w strajki w Stoczni Gdańskiej i w Porozumienia Sierpniowe w 1980 roku, które doprowadziły do powstania „Solidarności”. W latach 1989-90 kierował rządem, który rozpoczął reformy ustrojowe i gospodarcze. Jego działalność wykraczała poza granice kraju, kiedy jako wysłannik ONZ dokumentował zbrodnie w Bośni. Zmarł w 2013 roku i został pochowany w Laskach. Mazowiecki pozostawił po sobie istotne dziedzictwo polityczne i społeczne, które jest teraz dostępne w archiwum AAN.